• Geschiedenis

    De publicatie van Dickens' werk in Nederland

    Exemplaar van David Copperfield uit de serie Dickens' Volledige Geïllustreerde Werken van E. & M. Cohen, ca. 1887

    Exemplaar van David Copperfield uit de serie Charles Dickens Meesterwerken van C. Misset, 1896.

     

    De gebroeders E. & M. Cohen sr. en concurrenten

    De firma Gebroeders E. & M. Cohen die in 1884 de Dickens-uitgaven van H.A.M Roelants kocht per veiling was een familiebedrijf gerund door Ezechiël Godert II en diens jongere broer Martin Godert Cohen. Al sinds 1824 zat hun familie in de boekhandel: hun vader Godert E. Cohen was eigenaar van een uitleenbibliotheek , waarnaast een antiquarische boekhandel en bescheiden kantoorboekhandel verrezen. Vanaf 1840 kocht en verkocht Godert E. partijen boeken via veilingen. In 1871 trad E.G. Cohen in zijn vader's voetsporen met de oprichting van wat hij omschreef als "een tweedehands boekhandel met uitgeversrestanten" Vijf jaar later ging hij een partnerschap aan met zijn broer M.G. Cohen. Zij omschreven hun bedrijf als "ten doel hebbende het houden van een magazijn van goede en goedkope boeken, het uitoefenen van de boekhandel, het kopen en verkopen van fondsartikelen, restantoplagen enz. onder de firma Gebroeders E.&M. Cohen, gevestigd te Arnhem en Nijmegen."(uit het artikel van Esther Z.R. Cohen, p [6])

    In 1886 brachten de broeders een herdruk uit van Dickens' complete werken, de Dickens-editie of Dickens' Volledige Geïllustreerde Werken , die in 1889 voltooid werd.Het was feitelijk een voortzetting van Roelant's Geïllustreerde Uitgaaf, met hetzelfde formaat , zelfde opmaak en illustraties. Daarnaast was er een uitgave in octavo-formaat. "Talloze herdrukken volgden" (Esther Z.R. Cohen, p [8]) - in enorme oplages van honderduizenden exemplaren die werden verkocht voor een prijs die behoorlijk lager was dan wat H.A.M Roelants eerder vroeg: ƒ 2,10 of ƒ2,60.
    Op uiteenlopende manieren maakten de broers reclame voor de werken van Charles Dickens: zo maakten lezers die in 1894 intekenden op de verzameling Geïllustreerde Complete Werken kans op het verkrijgen van een lot waarmee grote gelprijzen gewonnen konden worden.

    E. & M. Cohen bleven niet lang de enige uitgevers die Nederlandse vertalingen van Dickens' werken publiceerden. In 1896 begon C. Misset (Doetinchem) met het uitbrengen van de serie Charles Dickens Meesterwerken in een geheel nieuwe vertaling, en nog goedkoper dan de uitgaven van E. & M. Cohen. C. Misset maakte daarbij een bewuste selectie van werken die hij als Dickens' beste beschouwde. Deze serie bestond uit 10 delen. Het doel van deze uitgave de werken van Dickens te verspreiden "onder alle rangen der maatschappij" - vandaar de goedkope prijs. De delen hadden een rode omslag met illustratie en titel in sierletters gedrukt in zilver. Over de serie verscheen in 1902 een prospectus waarin Dickens' werken werden beschouwd in het licht van zijn levensverhaal.

    In 1905 besloten de gebroeders Cohen hun bedrijf naar Amsterdam te verhuizen. In 1906 werd die gevestigd op de Keizersgracht 333. Kort na de verhuzing stierf Martin Godert Cohen; drie jaar later stierf ook Ezechiël Godert II. Zijn twee jongste zonen, Jaques Ezechiël en Martin Ezechiël namen het bedrijf, dat inmiddes was verhuis naar Herengracht 326, toen over.


    Esther Z.R. Cohen, Van Leesbibliotheek tot Uitgeversbedrijf: De ontwikkeling van uitgeverij Gebr. E.&M. Cohen en enkele aanverwante bedrijven tussen 1827 en 1941, Uitgelezen Boeken, 1995